Dolf Kruger is overleden. Er worden vandaag aan zijn verscheiden enige regeltjes in de krant gewijd. Dolf wie? Dolf Kruger, een van de belangrijkste fotografen in het naoorlogse Nederland. Menig foto van hem is een icoon. In elke foto balt zich een verhaal samen.
Dolf Kruger leefde al lang in Zweden. Maar in de jaren vijftig fotografeerde hij het alledaagse leven in Nederland. Vaak ging het om de achterkant van de wederopbouw, dus om foto’s van huisuitzettingen, stakingen, demonstraties. Vanaf de jaren zestig legde hij zich meer toe op commerciële fotografie, in opdracht van bedrijven en overheidsinstellingen.
De babyboomers gaan met pensioen, het is tijd om terug te blikken. Hoe zag Nederland er de afgelopen decennia uit? Er worden veel boeken over gepubliceerd. Voorbeelden zijn ‘Jaren van verandering’ van Hans Lörzing en ‘Gouden jaren’ van Annegreet van Bergen (goed voor een aantal herdrukken). In deze publicaties gaat het niet om de politieke geschiedenis van het naoorlogse Nederland, maar om hoe het alledaagse leven is veranderd. Fotograaf Dolf Kruger heeft vooral het straatleven van de jaren vijftig vastgelegd.
Stoffige koffer
Hij was in dit opzicht niet de enige, maar zoveel fotografen waren er nu ook weer niet die dit deden. In zijn gezelschap bevonden zich bijvoorbeeld Kors van Bennenkom en Hans Wolf. Gedrieën fotografeerden zij voor het communistische dagblad De Waarheid. Wat hun foto’s gemeen hebben, is in de eerste plaats de grote aandacht voor de vorm. Ook de belichting van hun foto’s is vaak van grote klasse. Ze werden zwart-wit afgedrukt. Ik heb Hans Wolf nog weleens opgezocht, fotograferen deed hij toen niet meer. Zijn vrouw haalde een stoffige koffer van zolder, vol met juweeltjes van foto’s.
Wat mij betreft kunnen deze Nederlandse fotografen, Dolf Kruger voorop, zich meten met buitenlandse collega’s als Cartier-Bresson, Doisneau en Walker Evans. Het is opmerkelijk hoe de Nederlandse fotografie, ook die van voor de Tweede Wereldoorlog, zo’n kwaliteit heeft weten vast te houden. Dat geldt ook voor de Nederlandse documentaire, tot op de dag van vandaag (en, maar dat is een ander verhaal, het geldt helemaal niet voor de Nederlandse speelfilm, die meestal wordt bevolkt door stuntelige acteurs).
Loepzuivere plaat
Elke foto van Kruger vertelt een verhaal. Neem die foto van het stel, met kind op de arm, dat in de Amsterdamse Jordaan hun huis is uitgezet. Het drama is zichtbaar, niet door heftige emoties maar door de gelatenheid op hun gezicht. Of die foto van dansende stelletjes in een huiskamer. Het plezier spat er vanaf. Hun bewegingen zijn gestold door de fotograaf, die er een loepzuivere plaat van schoot. Als je deze foto ziet, denk je: ja, zo ziet geluk eruit.
Dolf Kruger: sociaal bewogen, met een vlijmscherp oog voor het alledaagse, als fotograaf een groot vakman. Hij had wel meer mogen krijgen dan een paar regeltjes in de krant. Er hadden een paar iconische foto’s van hem afgedrukt mogen worden. Foto’s die verhalen vertellen die niet vergeten mogen worden.
Publicatiedatum: 20 maart 2015